Sollen Fiil Çekimi

Sollen Fiil Çekimi: Almanca öğrenen herkesin karşısına mutlaka çıkan konulardan biri de **modal fiiller (Modalverben)**dir. Bu fiiller, cümledeki diğer fiillerle birlikte kullanılarak konuşanın niyetini, zorunluluğunu ya da isteğini belirtir. Modal fiillerin en yaygın olanlarından biri “sollen” fiilidir.

“Sollen” fiili, özellikle bir öneri, başkası tarafından verilen bir görev, bir otorite figürünün beklentisi ya da ahlaki bir zorunluluk durumunu ifade etmek için kullanılır. Türkçeye “…meli / …malı” şeklinde çevrilse de, bu fiilin kullanımında çoğu zaman kişinin kendi iradesinden çok başka birinin beklentisi ön plandadır.

Örneğin:

• Öğretmeniniz size “Bu ödevi yarına kadar bitirmelisin” dediğinde,
• Ya da anneniz “Yatağını toplamalısın” dediğinde
  …bu gibi durumlarda Almanca’da “sollen” fiili devreye girer.

Bu yazıda, “sollen” fiilinin şimdiki zaman çekimi, nasıl kullanıldığı, olumsuz yapısı, “müssen” ile farkı, ve örnek cümlelerle pratik kullanımı detaylı olarak açıklanacaktır. Özellikle A1–A2 seviyesindeki öğrenciler için sade, anlaşılır ve örnekli bir anlatım sunulmuştur.

✅ Sollen Fiil Çekimi – Präsens (Şimdiki Zaman)

Almanca sollen fiil çekimi şimdiki zaman için şu şekildedir:

Kişi Zamiri	Çekimi	Türkçesi	Açıklama
ich	soll	Ben …meliyim	Fiil mastar hâlde sona gider
du	sollst	Sen …melisin	“-st” ikinci tekil şahıs eki
er/sie/es	soll	O …meli (erkek/kadın/nesne)	“ich” ile aynıdır
wir	sollen	Biz …meliyiz	Mastar hâlidir
ihr	sollt	Siz …melisiniz (çoğul)	“-t” eki ile biter
sie	sollen	Onlar …meliler	Mastar gibi, bağlamdan anlaşılır
Sie (resmî)	sollen	Siz …melisiniz (resmî hitap)	Her zaman büyük harfle yazılır

✅ Sollen Fiil Çekimi – Präteritum (Geçmiş Zaman)

Almanca sollen fiil çekimi geçmiş zaman için şu şekildedir:

Kişi Zamiri	sollen (Präteritum)	Türkçesi
ich	sollte	Ben …meliydim
du	solltest	Sen …meliydin
er / sie / es	sollte	O …meliydi
wir	sollten	Biz …meliydik
ihr	solltet	Siz …meliydiniz
sie / Sie	sollten	Onlar / Siz …meliydiniz

📌 Kalıp Kullanımı

Modal fiillerde ikinci fiil (esas fiil) cümlenin en sonunda mastar (infinitiv) hâlinde kullanılır:

🔸 ich soll schlafen. → Uyumalıyım.
🔸 du sollst arbeiten. → Çalışmalısın.
🔸 er soll lernen. → O ders çalışmalı.
🔸 wir sollen pünktlich sein. → Zamanında olmalıyız.
🔸 ihr sollt helfen. → Yardım etmelisiniz.
🔸 sie sollen warten. → Onlar beklemeliler.
🔸 Sie sollen kommen. → (Resmî) Gelmelisiniz.

❗️ Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

1. “sollen” fiilinin mastar hâli de “sollen”dir.
2. “ich” ve “er/sie/es” çekimleri aynıdır → her ikisi de “soll”
3. “sollen”, yardımcı bir fiil olduğu için, tek başına değil, yanında bir esas fiille birlikte kullanılır.
4. Cümlede esas fiil sonda yer alır ve çekimlenmez.
5. Olumsuz hâli: “nicht sollen” şeklindedir.

🧩 “Sollen” Fiilinin Kullanım Yapısı (Satzbau)

Almancada modal fiiller, cümle yapısında özel bir yer tutar. “sollen” da bu modal fiillerden biridir ve kullanımı belirli bir sıraya göre yapılır.

📌 Temel Yapı:

KONU + “sollen” (çekimli) + … + ASIL FİİL (mastarda, en sonda)

🔹 Asıl anlatmak istediğimiz eylem, mastarda (yani fiilin sözlükteki hâliyle) cümlenin en sonuna gider.
🔹 Modal fiil “sollen” ise, özneye göre çekimlenerek ikinci sırada yer alır.

✅ Örneklerle Açıklama:

1. Ich soll lernen.
   → Ben ders çalışmalıyım.
   • ich = özne
   • soll = modal fiil (çekimli)
   • lernen = esas fiil (mastarda, sonda)
2. Du sollst dein Zimmer aufräumen.
   → Sen odanı toplamalısın.
   • “aufräumen” = separable (ayrılabilen) fiil, ama mastarda birleşik ve sonda kalır.
3. Wir sollen pünktlich sein.
   → Zamanında olmalıyız.
   • “sein” = olmak (her zaman mastarda kalır)

📎 Soru Cümlesi Yapısı:

SOLL + ÖZNE + … + FİİL (mastarda)?

📌 Örnek:

• Soll ich das machen? → Bunu yapmalı mıyım?
• Soll er kommen? → O gelmeli mi?

🚫 Olumsuz Kullanım:

ÖZNE + “sollen” (çekimli) + … + nicht + FİİL (mastarda)

📌 Örnek:

• Du sollst das nicht sagen.
  → Bunu söylememelisin.
• Ich soll nicht lügen.
  → Yalan söylememeliyim.

🧠 İpucu:

• Cümlede sadece bir fiil çekimlenir: sollen
• Diğer fiil (esas fiil), her zaman mastardadır ve cümle sonunda yer alır.
• Türkçeye çevirirken genelde “-meli/malı” ekiyle çevrilir.

🧾 Örnek Cümle Seti:

Almanca sollen ile ilgili cümleler:

Almanca	Türkçesi
Ich soll früh schlafen.	Erken uyumalıyım.
Du sollst mehr Wasser trinken.	Daha fazla su içmelisin.
Er soll Hausaufgaben machen.	O, ödev yapmalı.
Wir sollen nicht laut sprechen.	Yüksek sesle konuşmamalıyız.
Soll ich das Fenster öffnen?	Camı açmalı mıyım?

🔍 “sollen” ve “müssen” farkı nedir?

• sollen → biri tarafından beklenen görev, yumuşak öneri (dış zorunluluk)
• müssen → kesin zorunluluk, kaçınılmazlık (iç veya dış baskı)

📌 Karşılaştırma:

Ich soll schlafen. (Annem öyle söyledi.)
Ich muss schlafen. (Yorgunum, başka çarem yok.)

🎯 Olumsuz Hâli: “nicht sollen”

Olumsuzda “soll nicht” yapısı kullanılır. Bir şeyi yapmaman gerektiğini ifade eder:

📌 Örnek:

Du sollst das nicht sagen.
(Bunu söylememelisin.)

Ihr sollt nicht so laut sein.
(Bu kadar yüksek sesle olmamalısınız.)

📘 Kısa Diyalog Örneği:

– Was soll ich heute machen?
– Du sollst dein Zimmer aufräumen.
(– Bugün ne yapmalıyım?
– Odanı toplamalısın.)

İlginizi Çekebilir:

Rechnen Fiil Çekimi

Sprechen Fiil Çekimi

Fahren Fiil Çekimi